10th pass students आजच्या डिजिटल युगात शिक्षण क्षेत्रात तंत्रज्ञानाचा वापर अत्यंत महत्त्वाचा झाला आहे. विशेषतः कोरोना महामारीनंतर ऑनलाइन शिक्षणाचे महत्त्व अधिकच वाढले आहे. या परिस्थितीत महाराष्ट्र शासनाने एक महत्त्वाकांक्षी पाऊल उचलत ‘महाज्योती’ या योजनेअंतर्गत दहावी उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी मोफत टॅबलेट आणि इंटरनेट सुविधा उपलब्ध करून देण्याचा निर्णय घेतला आहे.
महाज्योती योजनेचे स्वरूप आणि उद्देश
महाज्योती योजना ही महाराष्ट्र शासनाची एक अभिनव उपक्रम आहे. या योजनेचा मुख्य हेतू राज्यातील मागासवर्गीय, विमुक्त जाती, भटक्या जमाती आणि विशेष मागास प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना आधुनिक शिक्षणाच्या संधी उपलब्ध करून देणे हा आहे. या योजनेंतर्गत विद्यार्थ्यांना टॅबलेट, मोफत इंटरनेट डेटा आणि NEET, JEE, CET, CAT सारख्या महत्त्वपूर्ण स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी ऑनलाइन प्रशिक्षण दिले जाणार आहे.
योजनेचे प्रमुख वैशिष्ट्ये
महाज्योती योजनेंतर्गत पात्र विद्यार्थ्यांना खालील सुविधा मिळणार आहेत:
- उच्च गुणवत्तेचा टॅबलेट
- दरमहा ६ जीबी मोफत इंटरनेट डेटा
- NEET, JEE, CET, CAT यांसारख्या परीक्षांसाठी विशेष ऑनलाइन प्रशिक्षण
- २०२५ ते २०२७ या कालावधीसाठी निःशुल्क शैक्षणिक सहाय्य
या सर्व सुविधांमुळे विद्यार्थ्यांना आपल्या घरी बसून अभ्यास करण्याची संधी मिळणार आहे. त्यांना महागड्या कोचिंग क्लासेसची गरज भासणार नाही.
पात्रता
महाज्योती योजनेचा लाभ घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांना खालील निकषांची पूर्तता करावी लागेल:
- महाराष्ट्र राज्याचा अधिवास प्रमाणपत्र असणे आवश्यक
- विद्यार्थी इतर मागासवर्गीय (OBC), विमुक्त जाती (VJ), भटक्या जमाती (NT) किंवा विशेष मागास प्रवर्ग (SBC) या प्रवर्गातील असावा
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ८ लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे (नॉन-क्रिमिलेयर)
- २०२५ साली दहावीची परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असावी
- अकरावीमध्ये विज्ञान शाखेत प्रवेश घेतलेला असावा
आवश्यक कागदपत्रे
अर्ज करताना खालील कागदपत्रे तयार ठेवावीत:
- आधार कार्ड (दोन्ही बाजूंचे स्कॅन कॉपी)
- रहिवासी दाखला
- जात प्रमाणपत्र
- उत्पन्नाचा दाखला (२ वर्षांपेक्षा जुना नसावा)
- दहावीची गुणपत्रिका
- अकरावी विज्ञान शाखेत प्रवेश घेतल्याचा पुरावा
अर्ज प्रक्रिया
महाज्योती योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया संपूर्णपणे ऑनलाइन आहे. विद्यार्थ्यांनी खालील पद्धतीने अर्ज करावा:
- अधिकृत वेबसाईट – https://neet.mahajyoti.org.in या संकेतस्थळाला भेट द्या
- नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करा
- आवश्यक सर्व माहिती भरा
- कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा
- अर्ज सबमिट करा
महत्त्वाची सूचना: अर्ज करण्याची अंतिम तारीख ३१ मे २०२५ आहे.
योजनेचे फायदे
महाज्योती योजनेमुळे विद्यार्थ्यांना अनेक फायदे होणार आहेत:
- डिजिटल माध्यमातून अभ्यास करण्याची संधी
- स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी विशेष तयारी
- आर्थिक खर्चात बचत
- तज्ज्ञ शिक्षकांचे मार्गदर्शन
- इंटरनेटच्या माध्यमातून अद्ययावत माहितीचा वापर
विशेष सूचना
अर्ज करताना काही महत्त्वाच्या बाबींची काळजी घ्यावी:
- सर्व माहिती अचूक भरा, चुकीची माहिती दिल्यास अर्ज अवैध ठरू शकतो
- सर्व कागदपत्रे स्पष्ट स्कॅन करून अपलोड करा
- अर्ज भरताना काही अडचण आल्यास नजीकच्या शाळा/महाविद्यालयात संपर्क साधा
- अंतिम तारखेपूर्वी अर्ज पूर्ण करा
महाज्योती योजना ही शैक्षणिक क्षेत्रातील एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. या योजनेमुळे मागासवर्गीय, विमुक्त जाती, भटक्या जमाती आणि विशेष मागास प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून शिक्षणाची संधी मिळणार आहे. डिजिटल युगात प्रवेश करण्यासाठी ही योजना त्यांना निश्चितच मदत करेल.
महाज्योती योजनेसाठी पात्र असलेल्या विद्यार्थ्यांनी ही सुवर्णसंधी घालवू नये. वेळेत अर्ज करून या योजनेचा लाभ घ्यावा आणि आपल्या शैक्षणिक प्रगतीसाठी पुढील पाऊल उचलावे.
विशेष सूचना (Disclaimer): वरील माहिती विविध ऑनलाइन स्त्रोतांवरून संकलित केली आहे. वाचकांनी या योजनेबाबत अधिक चौकशी करून स्वतः निर्णय घ्यावा. माहितीमध्ये बदल किंवा अद्यतने असू शकतात. अधिकृत माहितीसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी किंवा संबंधित अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधावा. सदरील लेखामध्ये नमूद केलेली माहिती ही केवळ सामान्य माहितीसाठी आहे. कोणत्याही प्रकारच्या कायदेशीर, आर्थिक किंवा अन्य महत्त्वपूर्ण निर्णयांसाठी या माहितीचा आधार घेण्यापूर्वी सखोल तपासणी आवश्यक आहे.
