11th admission इयत्ता दहावीचे निकाल जाहीर झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांसमोर असणारे सर्वात मोठे आव्हान म्हणजे अकरावीचा प्रवेश. यंदा महाराष्ट्र राज्यात अकरावीच्या प्रवेश प्रक्रियेत महत्त्वपूर्ण बदल करण्यात आले आहेत. विशेषतः यावर्षी पहिल्यांदाच विज्ञान, कला आणि वाणिज्य अशा सर्व शाखांमध्ये ऑनलाईन प्रवेश प्रक्रिया राबविण्यात येणार आहे. येथे याबाबत सविस्तर माहिती देण्यात येत आहे.
दहावीच्या निकालाचे आकडेवारी
महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळाच्या दहावीच्या परीक्षेत यंदा एकूण १५,४६,५७९ विद्यार्थी सहभागी झाले होते. त्यापैकी १,३१,१४६ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण झाले आहेत. उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी आणि काही विशिष्ट अनुत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी अकरावीचे प्रवेश १९ मे २०२५ पासून सुरू होत आहेत.
अनुत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी एटीकेटी व्यवस्था
दहावीच्या परीक्षेत अनुत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना त्यांच्या गुणपत्रिकेवरील शेऱ्यानुसार पुढील निर्णय घ्यावा लागेल:
- ‘एच’ शेरा असलेले विद्यार्थी: अशा विद्यार्थ्यांना एटीकेटीच्या माध्यमातून थेट अकरावीच्या प्रवेशासाठी अर्ज करता येईल. या विद्यार्थ्यांना दोन विषयांपर्यंत अनुत्तीर्ण असूनही प्रवेश मिळू शकतो. परंतु, या विद्यार्थ्यांना इयत्ता बारावीच्या प्रयोगिक परीक्षेपूर्वी दहावीत उत्तीर्ण होणे आवश्यक राहील.
- ‘जी’ शेरा असलेले विद्यार्थी: अशा विद्यार्थ्यांना एटीकेटीतून प्रवेश मिळणार नाही. त्यांना जून-जुलैमध्ये होणाऱ्या फेरपरीक्षेत उत्तीर्ण झाल्यानंतरच अकरावीत प्रवेश घेता येईल.
नवीन ऑनलाईन प्रवेश प्रक्रिया
यंदा पहिल्यांदाच महाराष्ट्रातील सर्व कनिष्ठ महाविद्यालयांमध्ये (विज्ञान, कला आणि वाणिज्य) ऑनलाईन प्रवेश प्रक्रिया राबविण्यात येणार आहे. या प्रक्रियेचे प्रमुख वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे:
- ऑनलाईन अर्ज पद्धती: माध्यमिक शिक्षण विभागाच्या https://mahafyjcadmissions.in/ या संकेतस्थळावर ऑनलाईन अर्ज भरता येतील.
- दोन टप्प्यांची प्रक्रिया: प्रवेश अर्ज दोन भागांत भरावे लागतील. पहिल्या भागात वैयक्तिक माहिती आणि शैक्षणिक तपशील, तर दुसऱ्या भागात कॉलेजचा प्रवेश पसंतीक्रम नमूद करावा लागेल.
- पसंतीक्रमानुसार प्रवेश: प्रत्येक विद्यार्थ्याला १० कनिष्ठ महाविद्यालयांची पसंती क्रमानुसार निवड करावी लागेल. त्यानुसारच प्रवेश वाटप केले जाईल.
- प्रवेश फेऱ्या: प्रवेशाच्या एकूण तीन फेऱ्या राबविण्यात येतील. आवश्यकतेनुसार विशेष फेरीदेखील जाहीर केली जाऊ शकते.
राज्यातील महाविद्यालयांची स्थिती
महाराष्ट्र राज्यात १७,०००+ कनिष्ठ महाविद्यालयांची या प्रवेश प्रक्रियेसाठी नोंदणी झालेली आहे. विद्यार्थ्यांना आपल्या पसंतीनुसार व गुणांनुसार या महाविद्यालयांमध्ये प्रवेश मिळू शकेल. प्रत्येक महाविद्यालयाकडे विज्ञान, कला व वाणिज्य अशा शाखांमध्ये उपलब्ध जागांची माहिती ऑनलाईन पोर्टलवर उपलब्ध करण्यात येईल.
आरक्षणाबाबत महत्त्वाचे मुद्दे
- आरक्षित जागांवर जर ४५% पेक्षा कमी विद्यार्थी प्रवेशास पात्र ठरले, तर त्या जागा खुल्या प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना देण्यात येतील.
- सामाजिक आरक्षणांतर्गत प्रवेश घेऊ इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांकडे जातीचा दाखला असणे आवश्यक आहे.
- आर्थिक दुर्बल घटकांसाठीच्या (ईडब्ल्यूएस) आरक्षणांतर्गत अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्यांकडे तहसीलदारांचा उत्पन्नाचा दाखला असणे आवश्यक आहे.
प्रवेशासाठी आवश्यक कागदपत्रे
अकरावीच्या प्रवेशासाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
- दहावीची मूळ गुणपत्रिका
- शाळा सोडल्याचा मूळ दाखला
- आधार कार्डची छायाप्रत
- पासपोर्ट आकाराचे दोन अलीकडील फोटो
- जातीचा दाखला (लागू असल्यास)
- उत्पन्नाचा दाखला (लागू असल्यास)
विद्यार्थ्यांनी प्रवेशाच्या वेळी सर्व मूळ कागदपत्रे सोबत ठेवणे अत्यावश्यक आहे. कागदपत्रांची पडताळणी झाल्यानंतरच प्रवेश निश्चित होईल.
प्रवेश प्रक्रियेचे महत्त्वाचे टप्पे
- १९ मे २०२५: ऑनलाईन अर्ज भरण्यास सुरुवात
- अर्ज भरण्याचा कालावधी: विद्यार्थ्यांनी निश्चित केलेल्या वेळेत अर्ज पूर्ण भरणे आवश्यक
- प्रवेश फेऱ्यांचे वेळापत्रक: पहिली, दुसरी आणि तिसरी प्रवेश फेरी निश्चित वेळापत्रकानुसार पार पडेल
- प्रवेश निश्चिती: निवड झालेल्या महाविद्यालयात प्रत्यक्ष उपस्थित राहून प्रवेश निश्चित करावा लागेल
विद्यार्थ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
- नियमित तपासणी: प्रत्येक प्रवेश फेरीनंतर विद्यार्थ्यांनी आपला प्रवेश स्थिती पोर्टलवर तपासणे आवश्यक आहे.
- कागदपत्रे अद्ययावत: सर्व आवश्यक कागदपत्रे अद्ययावत आणि सुस्थितीत ठेवावीत.
- वेळापत्रक पाळणे: प्रवेश प्रक्रियेचे वेळापत्रक काटेकोरपणे पाळणे, महत्त्वाच्या तारखा विसरू नये.
- अर्ज अचूक भरणे: ऑनलाईन अर्ज भरताना कोणतीही चूक होणार नाही याची दक्षता घ्यावी. एकदा अर्ज सबमिट केल्यानंतर त्यात बदल करणे कठीण असते.
- पसंतीक्रम विचारपूर्वक निवडणे: १० महाविद्यालयांचा पसंतीक्रम निवडताना, आपल्या गुणांनुसार आणि घरापासून अंतरानुसार विचारपूर्वक निवड करावी.
समस्या निवारण
प्रवेश प्रक्रियेदरम्यान कोणत्याही अडचणी आल्यास, विद्यार्थी खालील माध्यमांतून मदत घेऊ शकतात:
- प्रवेश पोर्टलवरील हेल्पलाईन नंबर
- स्थानिक शिक्षण विभागाचे कार्यालय
- महाविद्यालयांमध्ये स्थापित केलेली मदत केंद्रे
पुढील शिक्षणाचे नियोजन
अकरावीच्या प्रवेशानंतर, विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या पुढील शैक्षणिक आणि व्यावसायिक मार्गाचे नियोजन सुरू करावे. विविध करिअर मार्गदर्शन कार्यक्रम, कौशल्य विकास कार्यशाळा आणि स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन शिबिरांमध्ये सहभागी होऊन आपल्या भविष्याचे नियोजन करावे.
अकरावी प्रवेश प्रक्रिया ही विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक प्रवासातील एक महत्त्वपूर्ण टप्पा आहे. यंदा पहिल्यांदाच संपूर्ण राज्यात ऑनलाईन पद्धतीने होणारी ही प्रक्रिया विद्यार्थ्यांना अधिक सुलभ आणि पारदर्शक प्रवेश देण्याच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. विद्यार्थ्यांनी या प्रक्रियेची संपूर्ण माहिती घेऊन, सर्व आवश्यक कागदपत्रे जमा करून, वेळेत अर्ज भरून आपला प्रवेश सुरक्षित करावा.
वाचकांसाठी महत्त्वाची सूचना: सदर माहिती ही विविध ऑनलाईन स्रोतांवरून संकलित केलेली आहे. या लेखात नमूद केलेल्या माहितीच्या आधारे निर्णय घेण्यापूर्वी, कृपया संबंधित अधिकृत संकेतस्थळ https://mahafyjcadmissions.in/ वर भेट देऊन अद्ययावत माहिती तपासून पहावी. प्रवेश प्रक्रिया, निकष आणि वेळापत्रकात अचानक बदल होऊ शकतात, त्यामुळे माध्यमिक शिक्षण विभागाचे अधिकृत निवेदन आणि सूचना यांचे पालन करावे. या लेखाची माहिती केवळ सामान्य मार्गदर्शनासाठी असून त्याचा कायदेशीर दस्तावेज म्हणून वापर करू नये.
