onion market prices महाराष्ट्राच्या विविध बाजार समित्यांमध्ये गेल्या काही दिवसांत कांद्याच्या दरांमध्ये मोठी चढउतार पहायला मिळत आहे. १७ मे २०२५ च्या आकडेवारीनुसार, विविध बाजारपेठांमध्ये कांद्याचे दर, आवक आणि मागणी यांच्यात प्रचंड तफावत दिसून आली आहे. सध्याच्या स्थितीचा सविस्तर आढावा घेऊया.
प्रमुख बाजार समित्यांतील स्थिती
पिंपळगाव बसवंत
महाराष्ट्रातील कांदा व्यापाराचे प्रमुख केंद्र असलेल्या पिंपळगाव बसवंत बाजार समितीत सर्वाधिक आवक नोंदवली गेली आहे. येथे एका दिवसात तब्बल २३,००० क्विंटल कांदा दाखल झाला. या प्रचंड आवकीमुळे येथे दरांमध्ये मोठी तफावत पहायला मिळाली:
- सरासरी दर: ₹१,१०० प्रति क्विंटल
- कमाल दर: ₹१,७४१ प्रति क्विंटल
- किमान दर: ₹४५० प्रति क्विंटल
लासलगाव
कांदा बाजारात महत्त्वाचे स्थान असलेल्या लासलगाव मार्केटमध्ये ८,५३१ क्विंटल कांद्याची आवक झाली. येथील दर:
- सरासरी दर: ₹१,२०० प्रति क्विंटल
- कमाल दर: ₹१,७०१ प्रति क्विंटल
- किमान दर: ₹५०० प्रति क्विंटल
उत्तर महाराष्ट्रातील या भागात निफाड आणि विंचूर या उपबाजारांमध्ये अनुक्रमे २,५०० आणि ४,५०० क्विंटल कांद्याची आवक नोंदवली गेली. या दोन्ही बाजारांमध्ये दरही ₹१,१०० ते ₹१,२०० प्रति क्विंटल दरम्यान होते.
सोलापूर
सोलापूर बाजार समितीत मोठ्या प्रमाणात म्हणजे १७,७२० क्विंटल कांद्याची आवक नोंदवली गेली. मात्र येथे दर अतिशय कमी होते:
- किमान दर: ₹१०० प्रति क्विंटल
- कमाल दर: ₹१,५०० प्रति क्विंटल
येथे दर कमी असण्यामागे जास्त आवक आणि कमी मागणी ही प्रमुख कारणे असल्याचे दिसून येते.
कोल्हापूर
कोल्हापूर बाजार समितीत ५,०७३ क्विंटल कांद्याची आवक झाली असून येथील दरांची व्याप्ती ₹५०० ते ₹१,७०० प्रति क्विंटल इतकी होती.
हिंगणा
नागपूर जिल्ह्यातील हिंगणा बाजार समितीत अतिशय कमी, केवळ ३ क्विंटल कांद्याची आवक नोंदवली गेली. मात्र या कमी आवकीमुळे दरही उच्च राहिले:
- किमान दर: ₹१,५०० प्रति क्विंटल
- कमाल दर: ₹२,००० प्रति क्विंटल
येथे स्थानिक मागणी आणि अतिशय कमी पुरवठा यांमुळे दर उच्च राहिल्याचे स्पष्ट होते.
छत्रपती संभाजीनगर आणि कराड
छत्रपती संभाजीनगर (औरंगाबाद) येथे १,९१७ क्विंटल कांद्याची आवक झाली, येथे सरासरी दर ₹७०० प्रति क्विंटल होता. कराड बाजार समितीत ‘हालवा’ जातीचा कांदा ₹१,६०० या स्थिर दराने विकला गेला.
विटा
मोठ्या बाजारपेठांपेक्षा लहान असलेल्या विटा बाजार समितीत केवळ ३० क्विंटल कांद्याची आवक असूनही दर ₹१,३५० प्रति क्विंटलपर्यंत नोंदवले गेले. हे मागणी आणि पुरवठा यांच्यातील तफावतीचे उत्तम उदाहरण म्हणता येईल.
पुणे मार्केट
पुणे-पिंपरी आणि पुणे-मोशी या दोन प्रमुख बाजार समित्यांमध्ये आवक अतिशय कमी होती. पिंपरीत केवळ ३ क्विंटल तर मोशीत ५९३ क्विंटल कांद्याची आवक नोंदवली गेली. मात्र, येथील दर चांगले होते:
- पिंपरी: सरासरी ₹१,३०० प्रति क्विंटल
- मोशी: सरासरी ₹७५० प्रति क्विंटल
इतर बाजारपेठा
- सांगली आणि अमरावतीत ‘लोकल’ जातीचा कांदा सरासरी ₹९०० प्रति क्विंटल दराने विकला गेला.
- साक्री येथे उन्हाळी कांद्याला सरासरी ₹१,०५० प्रति क्विंटल मिळाले.
- भुसावळ येथे कांद्याचा दर ₹१,००० प्रति क्विंटल होता.
- येवला आणि आंदरसूल येथेही मोठ्या प्रमाणात आवक नोंदवली गेली असून सरासरी दर ₹८२५ ते ₹८५० प्रति क्विंटल होते.
बाजारभावावर प्रभाव टाकणारे घटक
महाराष्ट्रातील विविध बाजारपेठांमध्ये कांद्याचे दर वेगवेगळे असण्यामागे अनेक कारणे आहेत:
- स्थानिक मागणी: ज्या ठिकाणी स्थानिक मागणी जास्त असते आणि आवक कमी असते, तेथे दर स्वाभाविकपणे उच्च राहतात. उदाहरणार्थ हिंगणा बाजार समिती.
- आवक प्रमाण: जास्त आवक असलेल्या बाजारांमध्ये दर कमी राहतात. पिंपळगाव आणि सोलापूर यांच्यात आवक सारखीच असूनही, दरांमध्ये तफावत दिसते.
- कांद्याची जात: ‘हालवा’, ‘लोकल’, ‘उन्हाळी’ अशा वेगवेगळ्या जातींच्या कांद्याला वेगवेगळे भाव मिळतात. कराड येथे ‘हालवा’ कांद्याला स्थिर ₹१,६०० प्रति क्विंटल मिळाले.
- वाहतूक खर्च: उत्पादन क्षेत्रापासून बाजारपेठेचे अंतर हा देखील दर निर्धारित करणारा एक महत्त्वाचा घटक आहे.
- साठवण क्षमता: काही ठिकाणी शेतकऱ्यांकडे किंवा व्यापाऱ्यांकडे साठवणुकीची चांगली व्यवस्था असल्यास, बाजारातील दर कमी असताना माल विक्रीस न आणता नंतर चांगले भाव मिळवता येतात.
शेतकऱ्यांसाठी सूचना
बाजारभावांच्या या विश्लेषणावरून शेतकऱ्यांना पुढील महत्त्वाचे मुद्दे लक्षात घेतले पाहिजेत:
- आपला माल कोणत्या बाजारात पाठवायचा याचा निर्णय घेण्यापूर्वी विविध बाजारपेठांमधील दरांची तुलना करणे आवश्यक आहे.
- ज्या बाजारांमध्ये आवक अतिशय कमी असून दर जास्त आहेत, अशा बाजारपेठा शोधाव्यात.
- वाहतूक खर्च आणि अंतर लक्षात घेऊन निर्णय घ्यावा.
- काही ठिकाणी विशिष्ट जातीच्या कांद्याला जास्त दर मिळत असल्यास, शक्यतो अशा बाजारपेठांमध्ये माल पाठवावा.
- बाजारभावांची सातत्याने माहिती मिळवत राहावी आणि त्यानुसार विक्रीचे नियोजन करावे.
विशेष अभिस्वीकरण
विशेष सूचना: प्रस्तुत माहिती ही विविध स्रोतांद्वारे मिळालेल्या माहितीवर आधारित असून, वाचकांनी याचा उपयोग केवळ मार्गदर्शनासाठी करावा. बाजारभाव हे अत्यंत अस्थिर असतात आणि दिवसेंदिवस बदलू शकतात. कोणत्याही व्यावसायिक निर्णयाआधी स्वत: संपूर्ण माहिती गोळा करावी आणि स्थानिक बाजार समितीशी संपर्क साधावा. या माहितीच्या वापरामुळे होणाऱ्या कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस प्रकाशक जबाबदार राहणार नाही.
